Pierwszy rok życia to dla dziecka czas wzmożonego rozwoju. Nabywa ono wiele nowych umiejętności. Rodzice z dumą obserwują wtedy swoje pociechy oraz ich postępy. Tym bardziej, że niemal każdy dzień jest początkiem czegoś nowego. Osiąganie kolejnych etapów rozwoju świadczy o zdrowiu malucha oraz jego prawidłowym rozwoju. Dlatego niezwykle ważne okazują się tzw. kamienie milowe – widoczne momenty przełomowe, takie jak pełzanie czy raczkowanie. Wśród nich znajduje się również umiejętność samodzielnego siedzenia. Poznaj kamienie milowe w rozwoju ruchowym i dowiedz się, jak zachęcić dziecko do siadania.
Spis treści
ToggleSiadanie jako kamień milowy w rozwoju dziecka
Każda nowa umiejętność nabywana przez dziecko jest potwierdzeniem jego prawidłowego rozwoju. Dotyczy to oczywiście również pozycji siedzącej, która stanowi naturalny proces. Już same próby w tym kierunku wskazują na prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego. Proces nauki siadania wspomaga przy tym właściwy rozkład napięcia mięśniowego oraz kształtowanie się mechanizmów podporowo-wyprostnych. Przyjmowanie określonych pozycji w trakcie nabywania tej umiejętności służy natomiast ocenie prawidłowości wzorca ruchowego już na etapie niemowlęcym. Kiedy dziecko rozwija się prawidłowo, prędzej czy później spróbuje siadania z podparciem.
Kiedy dziecko zaczyna siadać samodzielnie?
Każde dziecko rozwija się we własnym tempie. Dlatego nauka siadania to kwestia indywidualna malucha. W związku z tym u niektórych niemowląt proces ten rozpoczyna się wcześniej, a u innych później. Niemniej przyjmuje się pewne przedziały czasowe (tzw. okienka rozwojowe), w których najczęściej wykształcane są nowe umiejętności. Zatem w jakim wieku dziecko siada? Na tej podstawie można przyjąć, że zdolność siadu z podparciem jest nabywana między 6. a 8. miesiącem życia. To najczęstsza sytuacja. Natomiast umiejętność siadania bez podparcia zazwyczaj pojawia się około 8. lub 9. miesiąca życia dziecka. Równie ważne jest, aby utrzymać się w pozycji siedzącej dłużej. Osiągnięcie pełnej równowagi w tej pozycji następuje zazwyczaj przed pierwszym rokiem życia. Oczywiście jest to pewne uśrednienie i kwestia umowna. Dziecko siada po raz pierwszy, kiedy jest do tego gotowe. Wcześniejsze lub późniejsze nabycie danych umiejętności nie musi mieć związku z nieprawidłowym rozwojem. Zależy to także od temperamentu, masy i długości ciała, a nawet predyspozycji czy kwestii genetycznych. Istotne są również warunki do rozwoju stworzone przez rodziców lub opiekunów.
Jakie umiejętności poprzedzają samodzielne siadanie dziecka?
Nauka siadania u niemowląt jest procesem wieloetapowym. Wymaga bowiem wzmocnienia mięśni tułowia, pleców, karku oraz szyi. Niezbędne jest również rozwinięcie zmysłu równowagi. Tak więc etapy siadania u niemowląt są powiązane z innymi kamieniami milowymi rozwoju motorycznego. O ile nowe umiejętności mogą się pojawić w różnym czasie, o tyle kolejność ich wystąpienia zazwyczaj jest niezmienna. Siadanie dziecka zwykle występuje więc zanim maluszek zaczyna raczkować. Nie jest to jednak sztywną regułą. Niektóre dzieci raczkują bowiem wcześniej. A jakie umiejętności motoryczne poprzedzają moment, kiedy niemowlę zaczyna siadać? Wśród tych najważniejszych warto wymienić:
- lepszą kontrolę nad głową i odwracanie jej na boki,
- unoszenie brody podczas leżenia na brzuszku,
- chwytanie się za stopy,
- łapanie w pozycji leżącej znajdujących się w pobliżu przedmiotów,
- samodzielne przekręcanie się na plecy oraz brzuszek,
- unoszenie klatki piersiowej nad podłoże podpierając się na łokciach
- przyjmowanie pozycji czworaczej.
Jak niemowlę siada po raz pierwszy?
Pierwsze próby, kiedy dziecko uczy się siadania, wyglądają oczywiście nieporadnie. Trzeba jednak pamiętać, że jest to ogromny wysiłek dla malca, który stara się nauczyć czegoś nowego. Pierwszy samodzielny siad może nastąpić z pozycji bocznej podpartej, ale również z czworaków. To kwestia indywidualna. Oba sposoby są uznawane za prawidłowe. Niemniej zachęcone udanymi próbami dziecko chętnie będzie je powtarzać i udoskonalać swoją metodę. Początkowo pozycja będzie niestabilna, więc warto zapewnić maluchowi asekurację oraz podparcie. Typową oznaką gotowości do prób samodzielnego siadania jest przybieranie przez posadzone dziecko tzw. pozycji trójnogu. Maluch pochyla się w niej do przodu i opiera się na dłoniach, równoważy w ten sposób górną część ciała. Kolejnym etapem jest utrzymanie równowagi w siedzeniu z podparciem, a później już bez niego. Później dziecko będzie potrafiło usiąść również z pozycji stojącej.
Jak nauczyć dziecko siadać? Prawidłowa nauka siadania
Wielu rodziców stara się przyspieszyć nabycie umiejętności siadania przez pociechę. Nie należy jednak tego robić, aby nie doprowadzić do skrzywień kręgosłupa u malucha. Nauka siadania to naturalna konsekwencja rozwoju układów mięśniowego, kostno-szkieletowego oraz nerwowego. Niemowlę musi być więc gotowe, aby samemu rozpocząć ten proces w dogodnym dla siebie momencie. Prawidłowy siad dziecka ma znaczenie dla jego dalszego rozwoju. Oczywiście każdy rodzic może wspierać aktywnie nabywanie nowych umiejętności u swojego malucha. Należy to jednak robić w sposób rozsądny. Pomogą w tym proste czynności, jak choćby kładzenie dziecka na brzuszku czy zabawa w turlanie. Pociąganie za rączki z leżenia do pozycji siadu jest odradzane przez fizjoterapeutów. Od kiedy można sadzać dziecko z podparciem? Nie powinno to mieć miejsca dopóki malec nie jest w stanie leżąc na brzuszku unosić klatki piersiowej. Nie należy niczego przyspieszać na siłę. Zanim dziecko nauczy się samodzielnie siedzieć, musi być do tego po prostu gotowe.
Kwestie bezpieczeństwa, kiedy dziecko siada samo
Nauka samodzielnego siadania może wiązać się z wieloma zagrożeniami. Pozycja malucha wciąż pozostaje niestabilna, co grozi upadkiem. W pobliżu, gdzie odbywają się próby, nie mogą więc znajdować się żadne twarde i ostre krawędzie. Podłoże powinno być stabilne i nieśliskie. Warto również zabezpieczyć je poduszkami, aby ewentualny upadek był mniej bolesny. Kiedy maluch już siada, można mieć pewność, że wkrótce stanie się też bardziej mobilny i ciekawy świata. Niewiele czasu zostaje do momentu, kiedy dziecko zaczyna chodzić. Lepiej więc zawczasu zabezpieczyć wszystkie niżej położone szafki oraz szuflady, a także położyć wyżej wszelkie niebezpieczne przedmioty. Materac łóżeczka powinien zostać obniżony, aby uniemożliwić wypadnięcie pociechy.
Co powinno niepokoić rodzica w pierwszym roku życia niemowlaka?
Każde dziecko ma własne tempo rozwoju. Oczywiście wielu rodziców zamartwia się, kiedy nie wszystko przebiega „książkowo” i według ustalonego kalendarza nabywanych umiejętności. To jednak tylko przybliżone ramy ogólne, które dopuszczają odstępstwa. Dlatego w takim przypadku należy uzbroić się w cierpliwość i dać dziecku nieco więcej czasu na naukę siadania. Trzeba również pamiętać, że maluchy urodzone przed terminem porodu pewne umiejętności często nabywają później. Zdarzają się jednak również sytuacje niepokojące, które wymagają konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą. Jeżeli dziecko po ukończeniu 9. miesiąca życia nie podejmuje prób siadania lub sprawiają mu one duży problem, warto skontaktować się ze specjalistą. Niepokoić powinno również, gdy maluch jest zbyt wiotki lub napięty, wygina nadmiernie głowę do tyłu czy ma asymetryczne ciałko. Dziecko nie siedzi samodzielnie z wielu powodów. Przyczyny opóźnionego rozwoju w zakresie siadania mogą być różnorodne:
- zaburzenia neurologiczne,
- nieprawidłowe napięcie mięśniowe,
- choroby uwarunkowane genetycznie,
- problemy emocjonalne dziecka,
- infekcje u matki w okresie ciąży,
- komplikacje w trakcie porodu.
Dlatego tak ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, który w takim przypadku skieruje dziecko na dalsze badania diagnostyczne. Trzeba pamiętać przy tym, że zbyt szybkie nabywanie umiejętności również może być związane z jakimś problemem zdrowotnym. Kiedy już w 4-miesięczne dziecko siada lub dźwiga się do siadania na pewno nie mieści się to w przyjętych normach. Tym bardziej, że umiejętność ta związana jest bezpośrednio z dojrzałością układu nerwowego oraz siłą mięśni. Zatem dziecko zaczyna samodzielnie siadać w określonym momencie swojego rozwoju.
Siad dziecka – podsumowanie
Samodzielne siadanie to niezwykle ważna umiejętność. Zazwyczaj nabywamy ją w pierwszym roku życia, ale dokładny moment może być bardzo różny w zależności od konkretnego dziecka i jego predyspozycji. Istotne są tu zwłaszcza równowaga oraz siła mięśni. Przyjmuje się, że pierwsze próby dziecko zacznie podejmować po ukończeniu 6 miesięcy, ale należy to traktować orientacyjnie. Rodzic może wspomagać naukę siadania, lecz powinien to robić w sposób rozważny oraz dostosowany do aktualnych możliwości maluszka. W przeciwnym wypadku może wyrządzić mu krzywdę. Dziecko rozwija się w swoim tempie. To zawsze wymaga czasu. Dziecko ćwiczy nowe umiejętności i po pewnym czasie wykonuje je już wprawnie. Od momentu kiedy samo siada z pozycji leżącej, pozostało już niewiele czasu do realizacji następnych kamieni milowych rozwoju motorycznego. Kolejnymi etapami będą stanie, chodzenie i bieganie.
Jak przydatny był ten post?
Kliknij gwiazdkę, aby ją ocenić!
Średnia ocena. 5 / 5. Liczba głosów: 1
Na razie brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten post.