Zabawy logopedyczne - jak ćwiczyć z dzieckiem?
Sep 23, 2021
0 Komentarzy
Wszelkie, nawet drobne, objawy zaburzenia mowy u dzieci powinny zostać zbadane przez logopedę. Jeżeli maluch po ukończeniu 12 miesięcy wciąż wykazuje problemy z wypowiadaniem prostych słów lub w ogóle nie chce rozwijać się w tym kierunku, należy podjąć konkretne działania.
Wbrew pozorom, problemy z wymową u dzieci nie są jedyną oznaką sugerującą konieczność wizyty w gabinecie logopedycznym. Zdarzają się przypadki, w których maluch ma problemy chociażby z prawidłowym oddychaniem czy przełykaniem. Jak każda terapia, tak i tutaj potrzebna jest praca własna i same zajęcia z logopedą nie wystarczą. W pomoc dziecku musi zaangażować się także rodzic, który będzie organizował codzienne ćwiczenia rozwojowe w domu.
Profilaktyka logopedyczna w domu - jak możemy pomóc dziecku?
Tak naprawdę dziecko rozwija aparat mowy już od chwili narodzin. Wykonując takie czynności, jak ssanie piersi, przeżuwanie pokarmów czy gryzienie pobudza narządy artykulacyjne do pracy. Stanowią one niezbędny trening języka, warg, policzków i podniebienia, dzięki któremu w przyszłości można będzie rozpocząć właściwą naukę artykulacji.
Wszystkie omówione wyżej czynności wykonywane są przez dziecko w drodze prawidłowego rozwoju, jednak na tym kształtowanie zdolności logopedycznych nie powinno się kończyć. Istnieje naprawdę dużo różnych ćwiczeń rozwijających aparat mowy, które możemy wykonywać z dzieckiem w domu. Stanowią one formę pożytecznych zabaw, podczas których maluch będzie miał okazję jeszcze intensywniej trenować aparat mowy.
Wspieranie rozwoju mowy dziecka - rodzaje ćwiczeń
Logopedia to niezwykle szeroka dziedzina, a kształtowanie aparatu mowy obejmuje różne zmysły. Bierzemy tu pod uwagę rozmaite ćwiczenia oddechowe, artykulacyjne, słuchowe i motoryczne. Wszystkie stanowią profilaktykę logopedyczną, którą możemy swobodnie praktykować w ramach zabawy z dzieckiem. Co mamy zatem do wyboru?
Ćwiczenia oddechowe - trenowanie odpowiednich nawyków oddechowych
Prawidłowa wymiana powietrza między nosem i ustami jest niezbędnym warunkiem, by móc swobodnie i wyraźnie artykułować zdania. Niektóre dzieci mają nawyk oddychania wyłącznie przez usta, co już stwarza problem, szczególnie podczas tworzenia dłuższych wypowiedzi. Ćwiczenia oddechowe powinny więc skupiać się na równoczesnym udziale nosa i ust w procesie wymiany powietrza.
Prawidłową technikę oddychania ćwiczymy poprzez dmuchanie na lekkie przedmioty. Może to być piórko, piłka do ping ponga lub liść. Warto też wybrać się z dzieckiem na spacer i poszukać dmuchawców lub podarować mu papierowy wiatraczek. W sklepach możemy znaleźć również specjalne zabawki i gry logopedyczne przeznaczone właśnie do ćwiczenia oddechu. Regularne zabawy tego typu podejmowane odpowiednio wcześnie pozwolą wypracować nawyk angażowania nosa w proces oddychania.
Ćwiczenia artykulacyjne - "gimnastyka języka"
Aby móc prawidłowo wymawiać wszystkie głoski, potrzeba, aby mięśnie artykulacyjne były odpowiednio rozwinięte. Istnieją proste ćwiczenia na język, wargi i podniebienie, które angażują je do pracy i pozwalają należycie układać podczas formułowania wypowiedzi. Wiele z nich człowiek wykonuje zupełnie nieświadomie w życiu codziennym. Chodzi tu o takie czynności, jak gryzienie twardych pokarmów, np. marchwi czy jabłka, picie przez słomkę, ziewanie czy głośny śmiech. Nawet cmokanie i wysyłanie buziaków stanowią pożyteczne ćwiczenia artykulacyjne. Oprócz tego można starać się jak najczęściej poruszać językiem po podniebieniu, zębach i dziąsłach.
Ćwiczenia słuchowe - kształtowanie słuchu fonematycznego
Słuch fonematyczny to zdolność do rozróżniania podobnie brzmiących głosek, np. p-b, dz-c, która wpływa na właściwe budowanie zdań i trafne odczytywanie tego, co mówi inna osoba. Zaburzenia słuchu fonematycznego utrudniają rozmowę z dzieckiem i powodują trudności w zapamiętywaniu dłuższych treści, takich jak wierszyki czy piosenki. Możemy temu zaradzić organizując proste ćwiczenia logopedyczne z wykorzystaniem materiałów znajdujących się w domu.
Jedną z propozycji jest rozpoznawanie obrazków. Rozłóżmy na stole kilka zdjęć lub kart do gier z obiektami, które dziecko zna i poprośmy o podanie nam którejś z nich. Nie pomagajmy w żaden sposób. Chodzi o to, by maluch ćwiczył słuch i był w stanie tylko przy pomocy naszych wskazówek głosowych rozpoznawać poszczególne przedmioty. Alternatywnym ćwiczeniem jest kojarzenie odgłosów, jakie wydają poszczególne sprzęty domowe, czyli chociażby radio, pralka czy telewizor. Jeszcze ciekawszą zabawą może okazać się podawanie sobie piłki z wypowiadaniem sylab. Rodzic wymawia jedną część wyrazu i rzuca piłkę do dziecka, które ją przechwytuje i podaje drugą sylabę. W ten sposób oboje tworzymy słowo.
Ćwiczenia motoryczne - sprawność ruchowa jako wsparcie logopedyczne
Ośrodki w ludzkim mózgu odpowiedzialne za zdolności artykulacyjne znajdują się w bliskim sąsiedztwie z tymi warunkującymi ruchy rąk. Oznacza to, że rozwój motoryki małej ma bezpośredni wpływ na kształtowanie zdolności mowy, ale nie tylko, bowiem istotną rolę odgrywają tu także ruchy całego ciała. Codzienne zabawy ruchowe i sensoryczne mogą znacząco przyczynić się do rozwoju językowego dziecka. Dodatkowo warto je łączyć z aktywnościami stymulującymi inne zmysły, na przykład słuchowe. Taka wielokierunkowa stymulacja jeszcze lepiej wpływa na kształtowanie umiejętności mowy.
Co w ramach zajęć motorycznych możemy zaproponować dziecku? Popularnym ćwiczeniem jest wydawanie odgłosów poszczególnych pojazdów przedstawionych na obrazkach. Mogą to być rzeczywiste fotografie, karty do gier memory lub kolorowanki. Maluch widząc na przykład karetkę czy pociąg stara się w najprostszy sposób odtworzyć dźwięki, jakie one wydają i porusza się po pokoju odwzorowując sterowanie danym pojazdem. Może udawać, że trzyma kierownicę, prowadzi lokomotywę itp. Chodzi o to, aby połączyć zabawę ruchową z językową, które dodatkowo oddziaływałyby na słuch dziecka. Jeśli chodzi o ćwiczenia logopedyczne dla dzieci skupiające się na motoryce małej, możemy zaproponować podstawowe zajęcia plastyczne, czyli malowanie, rysowanie czy lepienie z plasteliny wzbogacone o recytowanie określonych wierszyków czy wydawanie odgłosów. Maluch pochłonięty pracą będzie jednocześnie rozwijał zdolności artykulacyjne i ćwiczył podzielność uwagi.
Istnieje mnóstwo ćwiczeń logopedycznych, które można wykonywać z dzieckiem w domu. Wystarczą do tego materiały codziennego użytku oraz nieco pomysłowości. W sklepach nie brakuje również specjalnych akcesoriów wspierających rozwój mowy. Możliwości jest naprawdę wiele, zatem nie ma na co czekać, tylko jak najszybciej rozpocząć pracę z maluchem
Zostaw komentarz Anuluj odpowiedź